رهبر فرزانه انقلاب اسلامی ایران حضرت آیت الله خامنه ای :
ما نباید فکر کنیم که چون امام زمان خواهد آمد و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد، امروز وظیفهای نداریم. نه، به عکس، ما امروز وظیفه داریم
در آن جهت حرکت کنیم تا برای ظهور آن بزرگوار آماده شویم.
با توجه به مجموع روایات، وظایف زیر در زمان غیبت استنباط مىشود:
در روایتى امام رضا علیهالسلام مىفرماید:
ما احسن الصبر و انتظار الفرج، اما سمعت قول الله تعالى «فارتقبوا انى معکم رقیب».(1) و قوله عزوجل: «فانتظروا انى معکم من المنتظرین،(2) فعلیکم بالصبر، فانه انما یجیىء الفرج على الیأس و قد کان الذین من قبلکم اصبر منکم.»(3)؛ چه قدر نیکو است صبر و انتظار فرج. آیا نشنیدى این سخن خداوند را که: فارتقبوا اِنّى معکم رقیب. و این سخن او که: فانتظروا اِنّى معکم من المنتظرین؛ «منتظر باشید من هم با شما در انتظارم.» همانا فرج پس از ناامیدى مىآید و کسانى که قبل از شما بودند صبورتر از شما بودند.تعبیر «علیکم بالصبر» صراحت دارد، در این که وظیفه شیعیان در عصر غیبت، صبر بر فراق است.
هر چند از روایت بالا وظیفه انتظار نیز به خوبى معلوم مىشود، ولى درباره انتظار باید گفت: پیامبر و ائمه اطهار با تأکید بسیار بر این امر پاى فشردهاند؛ در روایتى از پیامبر صلى الله علیهو آله مىخوانیم که فرمود: «افضل اعمال امتى انتظار الفرج»(4)؛ برترین اعمال امت من انتظار فرج است. على علیهالسلام در پاسخ کسى که از وى پرسید: «اى الاعمال احب الى اللّه عزوجل؟» فرمود: «انتظار الفرج»(5)؛ کدام عمل نزد خداوند محبوبتر است. فرمود: انتظار فرج. در روایت دیگرى امام صادق علیهالسلام مىفرماید:
«اقرب ما یکون العبد الى اللّه عزوجل و ارضى ما یکون عنه اذا افتقدوا حجة اللّه فلم یظهر لهم و حجب عنهم فلم یعلموا بمکانه... فعندها فلیتوقعوا الفرج صباحا و مساءً»(6)؛ نزدیکترین حالت بنده به خداوند و راضىترین چیز نزد او این است که هرگاه حجت خدا از آنها پنهان شود و برایشان ظاهر نشود و از آنها پوشیده شود و مکانش را ندانند در این هنگام صبح و شام منتظر فرج او باشند.
پر واضح است که انتظار بر دو قسم است:
انتظار می تواند منفی یا مثبت باشد .
در انتظار منفی ، منتظر بودن بیشتر به شکل منفى و همراه با سستى صورت مىگیرد، اما انتظار مثبت، پویا و همراه با علم و عمل است. مؤید این سخن، کلام امام سجّاد علیهالسلام است که مىفرماید:
«المنتظرون لظهوره افضل اهل کل زمان، لان اللّه تعالى ذکره، اعطاهم من العقول و الافهام و المعرفة ما صارت به الغیبة عند هم بمنزلة المشاهدة، و جعلهم فى ذلک الزمان بمنزلة المجاهدین بین یدى رسول اللّه صلى الله علیه و آله بالسیف، اولئک المخصلون حقا، و شیعتنا صدقا، و الدعاة الى دین اللّه سرا و جهرا»(7)؛ منتظران ظهور او برترین اهل هر زمانند؛ زیرا خداوند متعال به آنها عقل و فهم و شناختى عطا فرموده است که غیبت در نزد آنان به منزله مشاهده گردیده است. و آنان را در آن زمان به منزله مجاهدان با شمشیر در پیش روى رسول خدا صلى الله علیه و آله قرار داده است. آنان حقیقتا خالصند و شیعیان راستین و دعوت کنندگان به دین خدا در پنهان و آشکارند.
منتظر واقعى در بعد علمى، آن چنان معرفتى دارد که غیبت براى او همانند مشاهده است؛ یعنى در شناخت امام زمان خود، شک و تردید ندارد و در بعد عملى آشکارا و نهان به دعوت و تبلیغ مشغول است.
اگر منتظر منفى دست بر دست مىگذارد و به بهانه این که کارى از ما ساخته نیست و کارى براى زمینه سازى ظهور نمىکند، منتظر مثبت شب و روز بر علم و معرفت و عمل خود مىافزاید، خود را آماده ظهور مىنماید، و تلاش دارد تا خود را از سنخ منتظر کند.
چکیده سخن آن که در انتظار مثبت ایمان به غیب، گرایش به عدالت، تنفر از ظلم، اعتراف به حق و دعوت به خیر و صلاح نهفته است.
در برخى روایات عمدهترین وظیفه عصر غیبت را دعا دانستهاند؛ از جمله در توقیع اسحاق بن یعقوب که به وسیله محمدبن عثمان دریافت شده است، فرمود: «و اکثروا الدعاء بتعجیل الفرج، فان ذلک فرجکم».(8)
در روایتى از امام صادق علیهالسلام مىخوانیم که فرمود: «ان هذا الامر لایأتیکم الا بعد ایاس... همانا این امر - ظهور مهدى(عج)- نمىآید شما را مگر پس از ناامیدى».(9) و در روایت دیگرى از امام رضا علیهالسلام مىفرماید: «فانه انما یجیىء الفرج على الیأس و قد کان الذین من قبلکم اصبر منکم».(10) همانا فرج پس از ناامیدى مىآید و کسانى که پیش از شما بودند صابرتر از شما بودند.
این بدان معنا است که تا بشریت چشم امید به قدرتهاى غیر الهى داشته باشد، عطش عدالت مهدوى در او وجود ندارد و آن گونه که بایسته و شایسته است، مهدىجو و مهدىخواه نخواهد بود.
هود/ 93 . .1
بحارالانوار، ج 52، ص 129؛ اعراف / 71. .2
. بحارالانوار، ج 52، ص 129.3
. بحارالانوار، ج 52، ص 122.4
. بحارالانوار، ج 52، ص 122.5
. 6.بحارالانوار، ج 52، ص 95
. بحارالانوار، ج 52، ص 122، و یوم الاخلاص، ص 203.7
. بحارالانوار، ج 52، ص 92، و حایرى یزدى (بارحینى)، الزام الناصب، ج 1، ص 428.8
. بحارالانوار، ج 52، ص 111.9
. بحارالانوار، ج 52، ص 129 و 110.10
1. دعا براى فرج امام زمان(عج) وظیفه و تکلیفى است که در عصر غیبت در روایات بسیارى بر آن تأکید شده است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه هدى علیهم السلام بر چنین دعایى امر فرمودهاند، حضرت ولى عصر(عج) نیز نه تنها شیعیان خود را به دعا کردن براى تعجیل فرج فرمان داده، بلکه کثرت دعا را از آنان خواستهاند.(1)
2. در برخى روایات، دعا براى فرج وسیلهاى براى نجات از هلاکت به شمار آمده است. امام حسن عسکرى علیه السلام مىفرماید:
به خدا، فرزندم مهدى را غیبتى است که در آن هیچ کس از هلاکت نجات نمىیابد، مگر کسى که خداى (عزوجل) او را بر اعتقاد نسبت به امامتش ثابت قدم بدارد و او را در دعا براى تعجیل فرجش توفیق عنایت فرماید.(2)
در پایان باید گفت: وقتى که انتظار فرج والاترین نوع عبادت به شمار مىآید، دعا براى فرج نیز زیباترین جلوه انتظار به حساب مىآید و اصل دعا گرامىترین و محبوبترین چیزها در نزد خداست و تأثیر آن در تغییر دادن تقدیر است. چنان که در روایات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است:
"أکْثِر مِنَ الدُّعاء فَإنَّ الدُعاءَ یَردّ الْقَضاءَ"(3) ؛زیاد دعا کن، زیرا دعا قضاى الهى را باز مىگرداند.
1. أکثروا الدعا بتعجیل الفرج. (شیخ صدوق، اکمال الدین واتمام النعمه، ج 2، ص 485).
2. شیخ صدوق، اکمال الدین و اتمام النعمه، ج 2، ص 384.
3. نهج الفصاحه، ص 84، ح 446.
کجایی ای دستگیر
تنها ماندیم، در نابودها بودنی نیافتیم
نیمی از آمدنت ترس دارند و نیمی تردید و اندکی با حضور قلب، آمدنت را طلب میکنند
تنهاییم و قدممان یارای رفتن ندارد
هر آن وجود منجیات را بیشتر خواهانیم
ما را به حال خود وامگذار
ما را دستگیری جز تو نیست
هان ای پرنده انسان باز ای به این پست خاک
و ما را رهنمون باش
مهدویت، یعنی منت والای خداوند هستی بر مستضعفان زمین.
مهدویت، یعنی جلوه ی تام و تمام رحمت، نعمت و حکمت ربانی بر ابنای آدم.
مهدویت، یعنی افشای راز سر به مهر سجده ملائک بر عزیزترین مخلوق خداوند.
مهدویت، یعنی تجلی حقیقت مقام خلیفة اللهی انسان بر روی زمین.
مهدویت، یعنی پایان شب سرد و فسرده ظلمت و آغاز صبح راستین روشنایی.
مهدویت، یعنی بستر شکوفایی نهانترین استعدادهای اهالی زمین و زمان.
مهدویت، یعنی سرآغاز رویش فصلی دوباره برای تجربه زیستنی دوباره.
مهدویت، یعنی راه رفتن برای رسیدن.
مهدویت یعنی کشتی نجات بر ساحل رستگاری.
مهدویت، یعنی تنهاجاده منتهی به آرمان شهر نبوی.
مهدویت، یعنی جامه زیبای عدالت اولین امام بر بلندای قامت آخرین امام.
مهدویت، یعنی اهتزاز پرچم سرخ شیعه بر بلندای قله اسلام.
مهدویت، یعنی امتداد حماسه شکوهزاد عاشورا در کربلای آخر الزمان.
مهدویت، یعنی حکومت یکپارچه عدل بر رفتار تمامی انسانها.
مهدویت، یعنی میعادگاه تحقق تمامی آمالها و آرمانهای بشری.
مهدویت، یعنی پایان قصه پرغصه رنج آدمی در دفتر تاریخ.
مهدویت یعنی، استیفای حقوق حقه تمامی محرومان و ضعیف نگاه داشتگان زمین.
مهدویت یعنی مرگ تمامی رنجها، اندوه ها، ظلمت ها، ستمها، پلیدیها و زشتیها.
و بالاخره ...
مهدویت، یعنی:کلمه توحید که با ولایت امامی عادل تجلی خواهد یافت.
جان عالم به لب آمد ای خدا مهدی نیامد دیده پرخون شد خدا و دل جدا مهدی نیامد